Τροφή για σκέψη: Ο εαυτός μας
Γράφει για το PhyloSofia ON ο Αδαμάντιος Ευτιπιώτης, φοιτητής Κλασσικής Φιλολογίας στο ΕΚΠΑ...
Ο εαυτός μας. Μια αντωνυμία, η οποία προσδιορίζει το εγώ μας, μια ταυτότητα με αόριστη ολοκλήρωση και διαμόρφωση επαναλαμβανόμενη, καθώς ο καθένας αντιλαμβάνεται διαφορετικά την ολοκλήρωσή του. Την ολοκλήρωση αυτή μπορεί να τη δει όταν νομίζει ότι κατέχει τα πάντα, ή όταν επιτεύξει ένα έργο ζωής ή την ίδια του τη ζωή θεωρώντας τη ως έργο αν είναι καλλιτέχνης, ακόμα και τη στιγμή του θανάτου κλείνοντας την αυλαία σε ένα κεφάλαιο της γενικότερης ύπαρξης της ανθρωπότητας που ονομάζεται ζωή. Για την επίτευξη πάντως του ποιοι είμαστε σε όλο αυτό το ευρύ φάσμα, δίνεται μια αφετηρία μέσα από την αυτογνωσία.
Η αυτογνωσία είναι ένα πρώτο βήμα για τη κατανόηση του εαυτού μας. Δια μέσου της αυτοπαρατήρησης κάνουμε μια σταδιακή απομάκρυνση από μία εικόνα εύπλαστη που το καθετί και καθένας μπορεί να αλλοιώσει για να τη φέρει στο συμφέρον που θα είμαστε εύκολη διαχείριση στα χέρια δεύτερων. Η κατανόηση αυτή μας δίνει μια ευρύτερη εικόνα για το πώς να εξελίσσουμε τον εαυτό μας ανάλογα τα άτομα, την εποχή, τη κοινωνία και να μας επιτρέψει να αποδώσουμε κάποιους χαρακτηρισμούς που θα επιτρέπουμε εμείς οι ίδιοι απέναντι στους άλλους, ανάλογα το πώς φέρονται και φερόμαστε.
Ωστόσο, καλό θα ήταν να υπάρχει μια διάκριση από τη λανθασμένη αυτογνωσία. Μια ανακριβής θεώρηση των πραγμάτων, μπορεί να οδηγήσει σε λάθος εντύπωση για τον εαυτό μας και να τον μειώνουμε δίχως λόγο. Αν πάρουμε ως παράδειγμα μια ιδέα ή θεώρηση σε οποιοδήποτε τομέα, πολλοί ίσως την απορρίψουν, μας πουν έχει θέματα, ή ότι θα προκαλέσει πρόβλημα. Ακόμα και να είναι επιτυχής, ίσως τη κλέψουν.
Ο σκοπός εδώ της αυτογνωσίας στο παραπάνω είναι να αποτρέψουμε την λανθασμένη θεώρηση των άλλων που από τον πανικό μπορεί να νομίζουμε ότι είναι δικός μας και να πιστέψουμε ακράδαντα τι είναι καλύτερο, ειδικά όταν επρόκειτο για τη δική μας σιγουριά. Κανείς δε μας είπε να επωμιστούμε τα λάθη και τις κριτικές των άλλων και κανείς δε μας είπε να τα παρατήσουμε επειδή είχαμε αποτυχίες στη ζωή μας και κανείς δε θα μας υποχρεώσει να παρατήσουμε τον αγώνα της ζωής. Ένα σπρώξιμο είναι ότι απαραίτητο για να σταθούμε στα πόδια μας και να φτάσουμε στη μεγαλύτερη τελειοποίηση του εαυτού μας, που μπορεί να είναι ένα πράγμα κατάσταση ή και άτομο, αλλά το κίνητρο είναι μια ιστορία για άλλη στιγμή.
Καταλήγοντας, ο δρόμος για την ανακάλυψη του εαυτού μας και η αυτογνωσία μαζί της δεν είναι πάντα εύκολος. Ο εαυτός μας μεταβάλλεται συνεχώς αλλά η σταθερότητα είναι και αυτή από μόνη της ένα κλειδί για την τελείωσή μας ως απλά ανθρώπινα όντα. Όσο για την αυτογνωσία, μπορώ μόνο να σας παραπέμψω στην εξής φράση της ψυχολόγου κυρίας Αβραάμ Ευαγγελίας: <<η αυτογνωσία στρέφει τον φακό της ζωής μας από τον έξω κόσμο στο μέσα κόσμο. Δεν αγνοεί τη σπουδαιότητα των σχέσεων όμως επηρεάζει αντίστροφα τις σχέσεις, δηλαδή αποδεχόμενοι τον εαυτό μας και κατανοώντας τον, με όλα τα προτερήματα και τις αδυναμίες του, μπορούμε με τον ίδιο τρόπο να κατανοήσουμε και να αποδεχτούμε και τους άλλους πιο εύκολα>>.